Studentsko pozorište Pale: Ansambl u službi promocije i unapređenja pozorišne umjetnosti u Istočnom Sarajevu

Izvor: gradistocnosarajevo.net

Ideja o osnivanju Studentskog pozorišta Pale nastala je, sada već davne 2009.  godine, kada je nekoliko entuzijasta, uz pomoć profesora i dramskog umjetnika Ljube Božovića, osnovala SPP, koje je tada djelovalo u okviru Filozofskog fakulteta Univerziteta u Istočnom Sarajevu.

Od 2012. godine, Studentsko pozorište Pale registrovano je kao udruženje građana i radi pod okriljem Kulturnog centra Pale.

Nemanja Popović, glumac u Studentskom pozorištu Pale, objašnjava da se imidž pozorišta gradio, te da su od  2009. godine do danas jedino registrovano udruženje na području Sarajevsko-romanijske regije koje se bavi isključivo pozorišnom umjetnosti. Nemanja kaže da trenutno u svom ansamblu imaju oko 15 članova, ali da broj varira, jer članstvo diktiraju fakultetske, poslovne i privatne obaveze.

 „Uglavnom imamo neki „kostur“ ekipe koja je tu od početka, tako da uvijek uspijevamo da održimo potreban broj članova koji mogu odigrati sve predstave koje imamo na repertoaru“, kaže Popović i dodaje da nemaju utemeljen godišnji repertoar, ali da godišnje odigraju oko 30-40 predstava širom Republike Srpske, Federacije i Srbije, te da su  uspjeli  da budu  gosti Međunarodnog festivala u Poljskoj, u gradu Nova Sol.

Ideja i cilj – promovisanje, njegovanje i unapređenje pozorišne umjetnosti u Istočnom Sarajevu

„Početak rada, kao i svaki početak, bio je izuzetno zahtjevan, ali kada imate kreativnu i ambicioznu ekipu, plan, program i viziju je lako osmisliti. Tada se nastupalo u manjim sredinama, počelo se sa nekim komercijalnijim pozorišnim komadima i neprofilisanim festivalima“, kazuje Popović.

Nemanja kaže da su poteškoće sa kojima se umjetnici tokom godina susreću slične kao i na početku rada, osim što, kako kaže, uspijete (ili ne) da stekne određenu reputaciju koja garantuje bolje festivale, gostovanja i projekte.

Uspješna saradnja sa Katedrom za opštu književnost i teatrologiju Filozofskog fakulteta UIS

Popović navodi da je saradnja sa Katedrom za opštu književnost i teatrologiju Filozofskog fakulteta UIS na visokom nivou i da u ansamblu imaju nekoliko studenata te Katedre.

„Studentsko pozorište osnovao je profesor Ljubo Božović, a sarađivali smo sa profesorom Radom Simovićem i asistentom Mladenom Kokošarom. Planiramo da u narednom periodu proširimo saradnju kroz radionice, tzv. škole glume, te da glumce SPP-a upoznamo sa teorijskim dijelom pozorišta, što će, bez sumnje, mnogo koristiti u praktičnom,  glumačkom dijelu“, ističe Popović.

Popović smatra da priliku da učvrste i usavrše svoj talenat u Studentskom pozorištu Pale imaju sve mlade osobe koje žele da se bave pozorišnom umjetnošću.

„Prije svega, mogu da steknu slobodu i iskustvo na sceni, a, s obzirom na to da je SPP neprofitna organizacija, znači da članovi rade sve: od režije, scenografije, scenarija, kostima, do tehničke podrške i administrativnih zadataka“, objašnjava Popović i nastavlja da  saradnja sa profesonalnim glumcima, režiserima i učešće na prestižnim pozorišnim festivalima, mladima daju izuzetnu priliku da se dokažu.

Na scenu postavili 20-ak predstava i učestvovali na mnogobrojnim festivalima

 „Glumci SPP-a učestvovali su i u brojnim muzičkim spotovima, ali i u igranim i dokumentarno- igranim filmovima i reklamama, tako da je i to prilika da se mladi umjetnici profilišu“, ističe Popović.

Do sada su na scenu postavili oko 20 predstava, a  kako naglašava Nemanja, poseban „pečat“ pozorištu dala je predstava „186.stepenik“, koja je rađena po radio drami Borislava Pekića.

„Zanimljivo je i to da je SPP prva i jedina pozorišna trupa koja je tu radio dramu odigrala kao predstavu i za nju dobila skoro sve moguće nagrade, od individualnih do kolektivnih. Predstava je postavila i rekord po broju igranja jedne predstave u SPP-u, igrana je čak 60 puta, i još uvijek je aktivna. Broj igranja bi bio i veći, ali je pandemija to usporila“, kazuje Popović.

On ističe da ne treba zaboraviti ni predstave „Maratonci trče počasni krug“, „Kafana bluz“ i brojne druge, ali  da su se,  sa ove tri, takoreći, ključne predstave predstavili publici na festivalima „Kestenburg“ (Banja Luka), „Internacionalnom festivalu Laktaši“ (Laktaši), „Festivalu omladinskih pozorišta Republike Srpske“ (Banja Luka),„Fedra“ (Bugojno), „Takovske cveti“ (Gornji Milanovac), „Dani komedije“ (Bijeljina), kao i pozorišnim festivalima u Modriči, Mrkonjić Gradu, Mostaru i brojnim drugim gradovima i opštinama u Srpskoj, Federaciji i Srbiji, te da su u prethodne četiri godine tri puta učestvovali na manifestaciji „Dani Srpske u Srbiji“.

Ne banalizuju repertoar komercijalnim komadima

Nemanja objašnjava da se ne trude naročito da predstave prilagode okruženju, niti vremenu u kom živimo i da se, uglavnom, trude da na scenu postavljaju komade koji nisu „jeftini“ i komercijalni, koji ne banalizuju umjetnost koja postoji od antičkih vremena.

Kako navodi, kada je riječ o žanru, praktikuju sve, od komedije, drame do tragedije i da su dječije predstave, takođe, neizostavni dio, ali da su i prilično strogi kada biraju tekstove i autore.

„Draže nam je kada u publici imamo 100 ljudi koji će se, primjera radi, smijati na Nušićevu komediju, nego 500 ljudi koji će se smijati nekoj, takoreći, modernoj komediji koja je osakaćena odsustvom prave satire i u kojoj dominiraju trivijalni vicevi“, kaže Popović i ističe da su navikli publiku da posjećuje predstave gdjegod igrali, ali i da publika od njih očekuje da rade kvalitetno i posvećeno.

Popović naglašava da SPP krasi požrtvovanost svih članova i dodaje da se često dešava da, zbog nečijih obaveza, u jednom danu pređu 300 – 400 kilometara, odigraju predstavu i vrate se, ali da nikada nisu otkazali predstavu.

Predstava „186. stepenik“ i zahtjevna uloga Emauela Goldmana

Na 4. Međunarodnom pozorišnom susretu u Gornjem Milanovcu, Nemanja je osvojio nagradu za najboljeg glumca, tumačeći ulogu Emanuela Goldmana, bivšeg logoraša, u predstavi „186. stepenik“.

Popović iskreno govori da svako priznanje za rad i trud imponuje, te da predstavlja dodatni podstrek, ali da je, ipak, svako individualno priznanje plod kolektiva.

„Pekićevi likovi i na hartiji imaju dušu, emocije su jasne, pokreti prate tekst. Istina je da smo se svi za svaku ulogu temeljno pripremali i kada na sve to dodate šminku, kostime i scenografiju, nekako se i fizički i emotivno „unesete“ u lik koji tumačite, pa odatle dolazi i da vam glas podrhtava, jer igrate starca, da vam se ruka trese, da se zakašljete“, objašnjava Nemanja i navodi da se konkretno govoreći o liku kog tumači u „186.stepeniku“, on razvijao u ovih 60 igranja i velikom broju proba.

„Vjerujte da sam na početku bio Nemanja Popović u kostimu, a svako naredno igranje postajao sam Emanuel Goldman. Ukoliko ste u stanju da odstranite sujetu, da svaku negativnu kritiku (kojih je bilo) posmatrate kao lekciju… Još nisam u potpunosti Emanuel Goldman, ali do 186. igranja ću, nadam se, biti“, kroz osmijeh dodaje Popović.

Izuzetna saradnja sa drugim pozorištima

Popović navodi da su ostvarili saradnju sa, kako kaže, doslovno, svim pozorištima čiji su bili gosti.

„Tu su se rodila brojna prijateljstva koja prevazilaze puku poslovnu saradnju i, zaista, imamo obavezu da ugostimo brojne kolege iz Republike Srpske, Federacije BiH, Srbije, Makedonije, Poljske, ali, nažalost, finansijska situacija nam to trenutno ne dozvoljava“, naglašava Popović i ističe da su u ozbiljnim pregovorima sa gradskim rukovodstvom Istočnog Sarajeva i opštine Pale, kada je riječ o finansijskoj podršci, te da  imaju čvrsta obećanja da će da  dobiju potrebna sredstva, ne samo za neometano funkcionisnje, nego i za organizovanje pozorišnog festivala, što im je trenutno prioritet.